Turizm Sektöründe Su Sürdürülebilirliği için 4 Adım

Turizm sektörü, dünya çapında hızla büyüyen bir endüstri olarak öne çıkar. Bu popülerliği ile beraber doğal kaynakların yoğun kullanıldığı bir alandır. Özellikle su, konaklama tesislerinde en fazla tüketilen doğal kaynaklardan biridir. Turizm sektöründe su sürdürülebilirliği, bu değerli kaynağın verimli ve bilinçli bir şekilde yönetilmesi için önem taşır.

Turizm Sektöründe Su Tüketimi ve Önemi

Turizm tesisleri, büyük miktarda su tüketimi ile doğrudan ve dolaylı olarak çevre üzerinde baskı oluşturur. Konaklama tesislerinde su tüketimi; mutfak, çamaşırhane, havuzlar, peyzaj sulaması gibi doğrudan kullanımlarla gerçekleşir. Dolaylı su tüketimi ise yiyecek ve içecek tedariki, misafir ve çalışan ulaşımı gibi faktörlerden kaynaklanır.

Yapılan araştırmalara göre, otellerde kişi başına düşen günlük su tüketimi 103 ile 1209 litre arasında değişir. Bu rakamlar, otelin büyüklüğüne, misafir kapasitesine ve hizmet standartlarına bağlı olarak artış gösterir. 

Türkiye’de 5228 adet turizm tesisi bulunur. Bu tesislerin 899’u Antalya’da yer almaktadır. Bu doğrultuda, Antalya su krizini en yoğun yaşayan ilimiz olarak öne çıkar. 

Su Sürdürülebilirliği Neden Önemli?

Su kaynaklarının hızla azalması, turizm sektöründe su sürdürülebilirliğini önemli bir konu haline getirir. Küresel iklim değişikliği ve artan su kıtlığı nedeniyle, otellerin su yönetimi konusunda stratejik adımlar atması gerekir. Türkiye’de 2023 yılında kişi başına düşen yıllık kullanılabilir su miktarı 1.313 m³ olarak bilinir. 2030 itibarıyla bu miktarın 1.000 m³’ün altına düşmesi beklenmektedir.

Ülkemiz, Akdeniz havzasında yer aldığı için ısı değişimleri yoğun bir şekilde yaşanır. Bu durum, Türkiye’yi su sıkıntısı çeken ülkeler kategorisine sokar. Bu doğrultuda, su kaynaklarının yüz yıl içerisinde %25 oranında azalacağına dair öngörüler bulunur. 

Turizm Sektöründe Su Sürdürülebilirliği İçin Çözüm Önerileri

Turizm sektöründe suyun verimli kullanımı, doğal kaynakları korumak ve işletmelerin maliyetlerini azaltmak için önemli bir konu olarak değerlendirilir. Sektördeki su tüketiminin minimize edilmesi amacıyla çeşitli sürdürülebilir uygulamalar hayata geçer. Bu uygulamalar, çevresel etkileri azaltmak ve işletmelere ekonomik avantajlar sağlamak için önemlidir. Turizm sektöründe su sürdürülebilirliği konusunda uygulanabilecek temel stratejiler:

1. Su Verimliliği Stratejileri

• Otellerde su tüketiminin ölçülmesi ve izlenmesi, gereksiz su tüketiminin belirlenmesine yardımcı olur. Akıllı sayaç sistemleri kullanılarak su tüketim verileri anlık olarak takip edilir. Bu doğrultuda, gereksiz su kullanımının önüne geçmek mümkün olur.
• Su kullanım analizleri, otellerde suyun hangi alanlarda yoğun kullanıldığını gösterir. Bu analizler sayesinde tasarruf edilebilecek alanlar belirlenir. Suyu daha verimli kullanmak için stratejiler oluşturulur.
• Düşük su tüketimli ekipmanların kullanılması, su tasarrufunu doğrudan artıran etkili bir yöntemdir. Örneğin, düşük akışlı musluk başlıkları, çift kademeli sifon sistemleri ve su tasarruflu duş başlıkları otellerin su tüketimini önemli ölçüde azaltır.
• Çalışan ve misafirlere su tasarrufu bilinci kazandırmak, su sürdürülebilirliği açısından oldukça önemlidir. Oteller, su tasarrufu konusunda eğitimler düzenleyerek ve farkındalık yaratacak tabelalar kullanarak misafirlerini ve personelini teşvik edici uygulamalar gerçekleştirebilir.

2. Geri Dönüşüm ve Su Kazanımı

• Gri su geri kazanımı, otellerin su sürdürülebilirliği için oldukça verimli bir yöntemdir. Duş, lavabo ve çamaşır makinelerinden gelen gri su, özel filtreleme sistemlerinden geçirilerek peyzaj sulamada, tuvalet rezervuarlarında veya soğutma sistemlerinde tekrar kullanıma uygun hale getirilir.
• Atıksu arıtımı, suyun tekrar kullanılmasını sağlayarak otel içerisindeki su döngüsünü iyileştirir. Özel arıtma sistemleri sayesinde atık su, yeniden kullanıma uygun hale getirilebilir ve böylece şebekeden çekilen su miktarı azaltılmış olur.
• Deniz suyu arıtımı, kıyı bölgelerinde bulunan lüks tatil köyleri ve büyük oteller için alternatif bir su kaynağı olur. Deniz suyunu tuzdan arındırarak içme suyu veya kullanım suyu haline getiren sistemler, tatlı su kaynaklarına olan bağımlılığın önüne geçer. Ülkemizde, Bodrum ve Marmaris’de tatlı su kaynağı kısıtlı olduğundan dolayı örneklerine rastlanmaktadır.

3. Yağmur Suyu Hasadı

• Otellerin çatı ve açık alanlarında yağmur suyu toplama sistemleri kurularak, bu suyun çeşitli alanlarda kullanılması desteklenir. Toplanan yağmur suyu, filtrelenerek bahçe sulaması, havuz doldurma ve dış temizlik işlemleri için kullanıma uygundur.
  
• Yağmur suyu toplama sistemleri, otelin su ihtiyacını önemli ölçüde azaltır. Bu da, çevresel sürdürülebilirliğe katkıda bulunur.
  
• Yeraltı su seviyelerinin korunmasına yardımcı olur, çünkü oteller şehir şebekesinden daha az su çeker. Bu doğrultuda, doğal su kaynaklarına daha az baskı yapılmış olur.
  

4. Su Ayak İzinin Azaltılması

Su ayak izi, bir işletmenin veya bireyin tükettiği su miktarını ve bu tüketimin çevreye olan etkisini ölçen bir kavramdır. Turizm sektöründe su sürdürülebilirliği için otellerin su ayak izlerini analiz etmeleri ve azaltıcı önlemler almaları gerekir.

• Mavi Su Ayak İzi: İşletmenin şebekeden çektiği tatlı su miktarını ifade eder. Su verimliliği stratejileri, düşük su tüketimli cihazlar ve su geri dönüşüm sistemleri sayesinde bu değeri düşürmek mümkündür.
• Yeşil Su Ayak İzi: Yağmur suyu kullanımıyla karşılanan su ihtiyacıdır. Yağmur suyu hasadı ile oteller, şebeke suyuna olan bağımlılıklarını azaltarak su ayak izlerini küçültürler.
• Gri Su Ayak İzi: Atıksu üretimini ve bunun çevresel etkisini gösterir. Atıksu arıtma sistemleri ve geri dönüşüm yöntemleri, gri su ayak izini azaltmak için oldukça etkilidir.
  

Yasal Düzenlemeler ve Yönetmelikler

Türkiye’de su sürdürülebilirliği konusunda çeşitli yasal düzenlemeler bulunur. 27 Aralık 2024 tarihli 32765 sayılı Su Verimliliği Yönetmeliği, otellerin su yönetimini daha verimli hale getirmesi için belirli kriterler getirmiştir. Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi (GSTC) kriterleri, su yönetimi stratejileri konusunda rehber niteliğindedir​.

Turizm sektöründe su sürdürülebilirliği, çevresel ve ekonomik açıdan büyük bir gereklilik haline gelmiştir. Su tasarrufu sağlayan yenilikçi yöntemlerin uygulanması, atıksuların geri dönüştürülmesi ve su kaynaklarının verimli yönetilmesi, işletmelerin maliyetlerini azaltır ve çevre üzerindeki olumsuz etkileri minimize eder.