Yarının Suyu: Su Ayak İzi

Blueit avatarı

·

,

·

Hergün kullandığımız suyun su ayak izini hiç hesapladınız mı ?

2003 yılında Hoekstra tarafından su ayak izi kavramının ortaya atılmasını takiben konuyla ilgili pek çok çalışma yapılmıştır. Su ayak izi, birim işlemde tüketilen suyun miktarını ve türünü gösteren bir terimdir. Herhangi bir ürün veya hizmetin üretiminde, bir bireyin günlük yaşantısında küçük veya büyük ölçeklerde su ayak izi hesaplama işlemi yapılabilir. Bu işlem sayesinde ne kadar temiz suyun boşa harcandığı, ne kadar su tasarrufu yapılarak aynı işlemin tamamlanabileceği belirlenebilir.

Su ayak izi nedir ?

Su risk değerlendirmesi konusu, çeşitli nedenlerle giderek daha önemli hale gelmektedir. 2030 yılına kadar su talebinin arzı yüzde 40 oranında aşacağı bildiriliyor. Bu durumdan sorumlu olan başlıca faktörler, değişen gıda tüketim alışkanlıklarının yanı sıra endüstri, nüfus ve enerji artışıdır. Ağırlıklı olarak suya dayanan ana endüstriler şunlardır: yiyecek, içecek, kağıt hamuru ve kağıt, pamuk, madencilik, enerji ve üst düzey
teknolojik sektörler… Sadece su yoğun endüstrilerin su kıtlığından etkileneceğine dair yaygın bir yanlış kanı var. Her endüstri ve sektör, ister nihai ürün, ister soğutma, ısıtma veya temizlik olsun, doğrudan veya dolaylı olarak günlük olarak suyu kullanır. Pek çok endüstri, tedarik zincirlerinde yerel veya küresel su kullanımına yeterince dikkat etmiyor. Diğerleri, operasyonlar sırasında su kullanımını değerlendirebilir, ancak daha sonra aşağı ve yukarı su kullanımını göz ardı edebilir. Artan su kıtlığı, tedarik zincirlerini operasyonel, politik, ekonomik ve stratejik risklere daha yatkın hale getiriyor. Dikkate alınması gereken diğer önemli faktörler, yerel ve çevresel konulardır. Bira, gazlı içecekler ve diğer içecekler gibi endüstriler, yerel topluluklar içinde ve onlarla işbirliği içinde çalışır ve doğrudan rezervuarlarından su pompalar. Ayrıca günümüz dünyasında sürdürülebilirlik ve çevresel uygulamalar sadece kurumsal imaj olarak değil aynı zamanda sürdürülebilir rekabet avantajı kaynağı olarak da görülmektedir.

ÖLÇEMEDİĞİNİZ HİÇBİR ŞEYİ KONTROL EDEMEZ,KONTROL EDEMEDİĞİNİZ HİÇBİR ŞEYİ YÖNETEMEZSİNİZ.

Su ayak izi, şirketler, hükümetler ve bireyler için çok çeşitli soruları yanıtlamamızı sağlar.

Örneğin:

  • şirketimin operasyonlarında veya tedarik zincirinde su bağımlılığı nerede?
  • düzenlemeler su kaynaklarımızı ne kadar iyi koruyor?
  • gıda veya enerji kaynaklarımız ne kadar güvenli?
  • Kendi su ayak izimi azaltmak ve hem insanlar hem de doğa için suyu yönetmemize yardımcı olmak için bir şeyler yapabilir miyim?

Sorduğunuz soruya bağlı olarak, su ayak izi ton üretim başına metreküp, hektar ekim alanı, birim para birimi ve diğer fonksiyonel birimler cinsinden ölçülebilir. Su ayak izi, sınırlı tatlı su kaynaklarımızın hangi amaçlarla tüketildiğini ve kirletildiğini anlamamıza yardımcı olur. Sahip olduğu etki, suyun nereden ve ne zaman alındığına bağlıdır. Suyun zaten kıt olduğu bir yerden geliyorsa, sonuçlar önemli olabilir ve eylem gerektirebilir.

Su ayak izinin üç bileşeni vardır: yeşil, mavi ve gri. Birlikte, bu bileşenler, yağış / toprak nemi veya yüzey / yeraltı suyu olarak tüketilen suyun kaynağını ve kirleticilerin asimilasyonu için gereken tatlı su hacmini tanımlayarak su kullanımının kapsamlı bir resmini sunar.Su ayak izi, bir sürecin, ürünün, şirketin veya sektörün hem doğrudan hem de dolaylı su kullanımına bakar ve tedarik zincirinden son kullanıcıya kadar tüm üretim döngüsü boyunca su tüketimini ve kirliliği içerir.

Su ayak izini, birey veya toplum, bir ulus veya tüm insanlık tarafından tüketilen tüm mal ve hizmetleri üretmek için gereken su miktarını ölçmek için kullanmak da mümkündür. Bu aynı zamanda doğrudan birey (ler) tarafından kullanılan su olan doğrudan su ayak izini ve dolaylı su ayak izini de içerir — tüketilen tüm ürünlerin su ayak izlerinin toplamıdır.

Tablo 1: Farklı endüstrilerin su ayak izleri

Tablo 1’de gösterildiği ve belgede daha önce tartışıldığı gibi, tüm ürünlerin az ya da çok bir su ayak izi vardır. Sürdürülebilirlik ve topluluk su kaynaklarının hızlı ve verimsiz kullanımı ile ilgili kurumsal faaliyetler endişe uyandırdığında, bir şirketin kamu imajını olumsuz etkileyebilecek itibar riski gibi başka önemli risk faktörleri de vardır. Hükümet ve düzenleyici kurumlar su tahsisi yönergelerini sıkılaştırdığında, yasal riskler normal prosedürlerin yürütülmesinde önemli engeller oluşturabilir. Çevresel riskler de (doğal afetler gibi) operasyonları önemli ölçüde etkileyebilir. Bu dış risklerin yanı sıra, şirket için her zaman iç riskler vardır (makine arızası vb.). Tüm bu riskler birlikte hareket etmekte ve kârlılığı olumsuz etkileyerek şirketlerin finansal sonuçlarına yansımaktadır. Finansal sağlığın yanı sıra, yatırımcılar bugünlerde sürdürülebilirlik uygulama açıklamalarına her zamankinden çok daha fazla önem veriyor. Ayrıca, bu küreselleşmiş dünyada ham maddeler ve bileşenler, uygun açıklama ve görünürlük gerektiren (bir şirketin sürdürülebilirliğe yönelik duruşu açısından) çeşitli ülkelerden gelmektedir. Bazı tedarik zinciri aşamalarının, diğerlerinden daha fazla su kullanım yüzdesi bulunmaktadır. Örneğin; bira endüstrisinde, ham madde işleme (arpa gibi) yaklaşık %95 ile en büyük su ayak izine sahipken, operasyonel kısmın katkısı yalnızca %5’tir. Mevcut su ayak izi yöntemi, eğitim ve pratik amaçlar için evrensel olarak kabul edilmektedir. Tüm bunlara rağmen, sektöre özgü çeşitli zorluklar devam etmektedir. Bunlar; su ayak izini hesaplamak için hangi faaliyetlerin değerlendirilmesi gerektiği, herhangi bir ürünün kümülatif su ayak izinin hesaplanmasında ülkeye özgü farklılıkların nasıl seviyelendirileceği ve tedarik zincirinin iyi izlenemeyen belirli bölümleriyle nasıl başa çıkılacağı önemlidir.

Bazı gerçekler ve rakamlar

  • Bir kilogram sığır eti üretimi yaklaşık 15 bin litre su gerektirir (%93 yeşil, %4 mavi, %3 gri su ayak izi). Bu küresel ortalama etrafında büyük bir farklılık var. Bir sığır etinin kesin ayak izi, üretim sisteminin türü ve yeminin bileşimi ve kökeni gibi faktörlere bağlıdır. [raporu indir]
  • Hollanda’da üretilen 150 gramlık soya burgerinin su ayak izi yaklaşık 160 litredir. Aynı ülkeden bir sığır eti burgeri ortalama 1000 litreye mal oluyor. [raporu indir]
  • Çin tüketiminin su ayak izi, kişi başına yılda yaklaşık 1070 metreküptür. Çin su ayak izinin yaklaşık% 10’u Çin dışına düşüyor. [raporu indir]
  • Kişi başına yılda 1380 metreküp ayak izine sahip Japonya, toplam su ayak izinin yaklaşık% 77’sini ülke sınırları dışında tutuyor. [raporu indir]
  • ABD vatandaşlarının su ayak izi kişi başına yılda 2840 metreküptür. Bu su ayak izinin yaklaşık% 20’si haricidir. ABD tüketiminin en büyük dış su ayak izi, Çin’in Yangtze Nehri Havzası’nda yatmaktadır. [raporu indir]
  • 1996–2005 döneminde insanlığın küresel su ayak izi yılda 9087 milyar metreküp idi (%74 yeşil, %11 mavi, %15 gri). Tarımsal üretim bu toplam ayak izine %92 katkıda bulunmaktadır. [raporu indir]
  • Su kıtlığı, her yıl en az bir ay boyunca 2,7 milyardan fazla insanı etkilemektedir. [raporu indir]

KAYNAKLAR

Su ayak izi nedir? (waterfootprint.org)

(33) Arjen Hoekstra on The Water Footprint of Modern Consumer Society — YouTube

Su Ayak İzi Nedir? — Haliç Çevre Danışmanlık (hlccevre.com)

Su Ayak İzi Nedir? — Canlı Bilimi — Biyoloji (canlibilimi.com)

Su Ayak İzi Hakkında Bunları Biliyor Muydunuz? | Garanti BBVA

Su Ayak İzi Nedir? Su Ayak İzi Hesaplama Nasıl Yapılır ve Nasıl Azaltılır? — Son Dakika Eğitim Haberleri (sabah.com.tr)

Water footprint — Wikipedia

Water footprint | GRID-Arendal (grida.no)

Industrial water footprint assessment: methodologies in need of improvement. | Semantic Scholar